Myositis is een groep van auto-immune aandoeningen. Bij deze aandoeningen komen er ontstekingen voor ter hoogte van de spieren, maar ook ter hoogte van andere organen, zoals de huid, gewrichten, longen, hart en bloedvaten. De wetenschappelijke naam van deze groep aandoeningen is idiopathische inflammatoire myopathie (IIM).
Deze groep ziekten omvat verschillende types: dermatomyositis, overlap myositis (waaronder het antisynthetase syndroom), immuun gemedieerde necrotizerende myopathie en inclusion body myositis. Vroeger werd ook gesproken over polymyositis, maar deze term wordt nu minder gebruikt. Men spreekt van dermatomyositis, wanneer er naast de aantasting van de spieren, ook huidletsels aanwezig zijn. Overlap myositis is dan weer een vorm van myositis waarbij er ook kenmerken zijn van andere reumatische aandoeningen, zoals systeemsclerose, lupus, syndroom van Sjögren of reumatoïde artritis.
De oorzaak van deze aandoeningen is niet goed gekend. Vermoedelijk is het een combinatie van genetische factoren en omgevingsfactoren (medicatie, UV licht, mogelijks ook bepaalde infecties).
Het stellen van de diagnose is een zaak van samenwerking tussen de huisarts en de specialist.