het beste
Het optimum is een onder de gegeven omstandigheden maximale, grootste of meest gewenste respons, resultaat, oogst of geval. Optimale omstandigheden maken een maximale oogst, respons, gevolg of resultaat mogelijk; anders gezegd: de afhankelijke variabele bereikt zijn maximale waarde (de amplitude) als de onafhankelijke variabelen (omstandigheden) optimale waarden hebben. "Optimaal" heeft gewoonlijk een subjectieve betekenis "(betrekkelijk) goed", "beste", "gunstige omstandigheden".
Als de onafhankelijke variabelen afwijken van het optimum worden deze "suboptimale" of "ongunstige" omstandigheden genoemd. Als de onafhankelijke variabelen extreme waarden (minimaal of maximaal) aannemen, is er mogelijk helemaal geen resultaat: de respons nadert 0. De waarden waarbij nog een "goed" resultaat verwacht mag worden, dat wil zeggen een oogst, respons, gevolg of resultaat groter dan 0, heet de tolerantie.
| Lineair en gaussisch responsiemodel in de ecologie. | |
| |
Lineair responsiemodel, met
|
Gaussisch responsiemodel, met
|
De curve die een dergelijk verband tussen onafhankelijke variabele (omstandigheden, milieufactoren) en het effect op een afhankelijke variabele (respons) heet optimumcurve. In bijzondere gevallen kan deze wiskundig beschreven worden als gausscurve in termen van (gewogen) gemiddelde en standaardafwijking.
Het begrip optimum en optimale waarde worden in verband met milieufactoren en hun invloed op levensprocessen veel in de biologie, en met name in de planten- en dierfysiologie, ecologie gebruikt.